حکایت جستجو در وب فارسی

عنوان غنای محتوای وب ایرانی را برگزیده بودم. حالا پشیمان شده‌ام و داستان سرایی می کنم.

سه تا مطلب می‌خواستم بنویسم برای سه جای مختلف و از آنجا که کاری را نمی‌کنم و اگر خواستم انجام دهم درست و حسابی خودم را درگیر می‌کنم ، جدی گرفتم این سه نوشته را.(البته استثناء هم دارد مثل کم کردن وزن که اعتراف می کنم درست و حسابی درگیر نشدم!) خلاصه اینکه عادت کرده‌ام از وب به عنوان اولین و در دسترس ترین منبع استفاده کنم شاید شما هم. و این‌که شاید عادت شده بیشتر انگلیسی. این هم مدیون دوست خوبی است که مشوق اصلی این قضیه شد و بعدن راجع به ایشان درست و حسابی می نویسم. زبان انگلیسی خوبی ندارم به نظر خودم اما از پس سرچ (بخوانید جستجو) و ترجمه‌ی ابتدایی برای از آب بیرون کشیدن گلیمم بر می‌آیم. غالبن راضی هستم از نتایج جستجو و خلاصه سرتان را درد نیاورم برای اولین بار به صورت شیطنت‌آمیزی هوس کردم وب فارسی را شخم بزنم و ببینم چیزی محکمه پسند پیدا می شود یا نه و اینکه حدس می زدم به زبان های دیگر چیزی دندان گیر پیدا نکنم.

در حاشیه اینکه با دو موتور جستجوی گوگل و بینگ این کار صورت گرفت و اینکه تقریبن به اصول اولیه‌ی جستجو واقفم.

موضوعات سه نوشته:

1. نقد و تحلیل یک داستان کوتاه
2. پیدا کردن پیشینه یک گروه موسیقی
3. تاریخچه کیبورد فارسی

– در مورد اول با پیدا کردن تاریخچه و اینکه این ضرب المثل ها از کجا آمده اند و شیوه‌ی کاربرد صحیح آنها چیست شروع کردم؛پیشنهاد می کنم شما هم همین کار را بکنید مثلن با : تف سر بالا یا فلونی هر چی گفته تو یقه‌ی خودش یا هر را از بر تشخیص نمی دهد …. بعد خواستم تعریف دقیقی از جریان سیال ذهن پیدا کنم و آخرش هم مطلب یا آموزشی کوتاه در مورد نقد محتوایی. (بقیه را فاکتور گرفتم تا حوصله تان سر نرود)

– مسلمن با تایپ اسم گروه و نوازندگان و خواننده شروع می کنیم.(که بنا به دلایلی آن ها را  ذکر نمی کنم  اما می توانید یک گروه زیرزمینی را امتحان کنید)

– در مورد سوم عین عبارت را با چند مدل مختلف جستجو کردم: کی بورد پارسی، پیدایش کیبورد، استاندارد کی بورد فارسی، قرارگیری حروف در کی برد فارسی، نوشتن با صفحه کلید فارسی، چینش صفحه کلید

صبر می کنم تا شما هم یک جستجوی کوچک حداقل روی یکی ازموضوعات بالا انجام دهید.

***

سرانجام: زنگ زدم به دوسه نفر از دوستان صاحب نظر، فردایش رفتم انقلاب و با یک کیسه کتاب برگشتم خانه. چند تایی را هم قرار شد قرض بگیرم. و احساس بدبختی کردم از این که این‌ها کافی نیستند.

***

برداشت شخصی از این ماجرا:

• تعداد مطالب خوب در وبلاگ ها بیشتر از سایت های رسمی است و این مورد در سایت های خارجی هم دیده می شود که این موضوع فی نفسه بد نیست اما گوشزد می‌کند که وبلاگ ها کارآیی دارند.
• خط فارسی به دلیل مسائل خاصی که دارد جستجو و ایندکس کردن صفحات و کلمات کلیدی را برای موتورهای جستجو سخت می کند. به خاطر همین مطالب یک سایت سخیف ممکن است بالاتر از یک سایت صحیح باشد.
• جایی که چند چیز بدرد بخور برای شروع کندوکاو در داده ها دارد و اغلب جستجوها به آن می رسد ویکی‌پدیا ی فارسی است.همانطور که می دانید ویکیپدیا با این که گروه نظاره‌گر بزرگی در به روز رسانی و اعتبار سنجی نوشته ها دارد اما چون دانشنامه ی آزاد است و هر کسی می تواند صفحه‌ای ایجاد نماید یا مطلبی را کم و زیاد کند،قابل ارجاع و استناد نیست.
• درصد زیادی از سایت ها مشکل در بروز رسانی یا بالا بودن دارند؛در میان آن ها انواع و اقسام مشکلات فنی به چشم می‌خورد.که این خودش به مشکلات جستجو دامن می‌زند.
• منابع در وب فارسی بیش از حد فقیرند.برای کار حرفه ای کردن و مطالعه و تحقیق،اصلن نمی شود به وب فارسی مراجعه کرد و فقط برای یک آشنایی کوچک باید سری زد. ممکن است این پدیده در جستجوهای دیگر دیده نشود و دوستان به نتایج خوبی هم رسیده باشند اما معتقدم مشک نمونه‌ی خروار است و غالب فضای وب فارسی اینگونه است.این مساله در وبسایت های به زبان دیگر هم دیده می شود اما در وب فارسی زیادتر از معمول بوده که به تجربه درک شده است.
• خود وب فارسی بیشتر برای تجزیه تحلیل جامعه‌شناسانه و  مردم‌شناسی تا حدی مفید است. مخصوصن وبلاگ ها و شبکه های اجتماعی. کما اینکه اطلاعات ارزشمند آن ها و آنالیز اطلاعات می تواند به دانش مفیدی برای پیشرفت در دنیا بدل شود و خارجی ها این گونه اطلاعات را به هزینه‌های هنگفت خریداری می‌کنند.
• حجم تولید علم در کشور به میزان خیلی خیلی آهسته رو به جلو می رود و این یعنی عقب ماندگی.
• تعداد سایت هایی که مطالب بدرد نخور خودشان یا بعضن صفحه‌ی سفیدی را تحویل تشنگان اطلاعات می دهند زیاد است.
• تعریف اینترنت در ایران یعنی تفریح، پول درآوردن و گهگداری ارتباط با دیگران.یاد صحبت وزیر قبلی فناوری اطلاعات افتادم که می گفت:«همین سرعت اینترنت برای کاربران کافی است».

چند پیشنهاد:

• اگر به جای مسئولین بودم هزینه‌ی هنگفت فیلترینگ را صرف دسته بندی و تولید محتوای دیجیتالی می کردم تا کاربرد این اقیانوس دانش در خانه ها خود به خود عوض شود.
• طراحی وب استاندارد نیاز به شناخت دقیق از عملکرد موتورهای سرچ دارد که بعضن صاحبان سایت های مزخرف آن ها را خوب می دانند.
• سرمایه گذاری دولت و بخش خصوصی در آموزش برنامه نویسان و توسعه دهندگان وب فارسی به منظور سهولت دسترسی کاربران به اطلاعات مفید و کوتاه شدن پروسه‌ی کاویدن داده ها (Data Mining) مثل کاری که سایت ایران داک می کند.
• سرویس دهنده های وب ایرانی و فارسی باید به کمک کاربران بیایند و با توسعه‌ی ابزارهای جستجوی بهینه، آن ها را در دسته بندی بهتر و در نتیجه رتبه های برتر جستجو قرار دهند.
• توسعه ی انجمن‌ها و گروه‌های وب نویس کارایی زیادی دارد. مجال توضیح برای تشکیل اینگونه شبکه‌ها در مجال این پست نیست اما می دانم  این سایت ها فعالیت گروهی بسیار خوبی در بین خودشان و دیگران دارند و به نظر من یکی از عوامل موفقیتشان همین است. نمونه‌ی موفق آن سایت‌های مهندسی و خصوصن آی تی است.

از کامنت های دوستان بازخورد می‌گیرم و سپاسگزارم بابت توجهی که دارند.